Τα φημισμένα Κρασιά της Σιάτιστας σε όλο τον κόσμο!

φωτο: Αργύρης Παφίλης

“Λεβεντογέννα Σιάτιστα τα πτερωτά βουνά σουκαι το γλυκό σου το κρασί και η άδολη ομορφιά σου…”

Γράφει ο Γεώργιος Μ. Μπόντας – Λαογράφος

Η αμπελουργία της Σιάτιστας κατά το παρελθόν παρουσίασε μεγάλη ακμή. Η Σιάτιστα υπήρξε σημαντικό κέντρο κρασιού. Στην αμπελουργία οι κάτοικοι της Σιάτιστας επιδόθηκαν πολλά χρόνια.

Από τα σταφύλια των αμπελιών της Σιάτιστας και ιδιαίτερα από την ποικιλία σταφυλιών τα μοσχομαύρα, με την κατάλληλη επεξεργασία, παράγεται το καλύτερο ηλιαστό ή λιαστό κρασί της Σιάτιστας, που βραβεύτηκε σε πολλές εκθέσεις και που εδώ και ολόκληρους αιώνες η φήμη του εξακολουθεί να παραμένει.

Τα καλύτερα αμπέλια της Σιάτιστας ήταν στο Ντερβένι. Αργότερα οι Σιατιστινοί φύτευσαν αμπέλια και σε άλλες περιοχές (Πέτροβο, Μπουρλέκια, Ριζά, Τζάγκινα, Μαγούλα, Μπότσκα, Πούσταβο, Τσιπουτούρα, Αργυρά, Αναβρυκά, Τζιούμτα, Φαρδύκαμπο, Παλιόμυλο, Παλιάμπελα, Σαμαρές κ.λ.π.).

Τα κρασιά που παράγονταν και παράγονται και τώρα στη Σιάτιστα είναι το άσπρο και το μαύρο (Μπρούσικο).

Ακόμα από τα τσίπουρα παράγεται η περίφημη ρακή της Σιάτιστας.

Οι Σιατιστινοί μα τα καραβάνια μετέφεραν τα κρασιά στα Γιάννενα και τη Θεσσαλία και επιστρέφοντας φόρτωναν διάφορα άλλα γεωργικά και μη προϊόντα. Εκτός από τα Γιάννενα τα κρασιά πουλιούνταν και στα παζάρια στο Τσοτύλι, τα Γρεβενά, το Άργος Ορεστικό, την Κορυτσά. Μεγάλη κατανάλωση έκαμνε και η Σαμαρίνα (υψόμετρο 1.600 μ.), όπου το ντερβενίσιο κρασί της Σιάτιστας εκτιμούνταν ιδιαίτερα.

Γνωρίζουμε ακόμα ότι ανάμεσα στα σπουδαιότερα εγχώρια εμπορεύματα που μεταφέρονταν με καραβάνια από τη Μακεδονία στην Κεντρική Ευρώπη, ήταν και τα περίφημα κρασιά της Σιάτιστας.

Ενδεικτικά αναφέρουμε τις εντυπώσεις του Άγγλου περιηγητή Ληκ που επισκέφτηκε τη Σιάτιστα το 1805: “Από το προϊόν αυτό “Τα σταφύλια” οι Σιατιστείς παρασκευάζουν ένα είδος κρασιού εκ των αρίστων της Ρουμελίας (Βαλκανικής Χερσονήσου), από το οποίο πωλούν αρκετό εις την Μακεδονίαν, την Θεσσαλίαν, την Ήπειρον και την Ευρώπην. Το κρασί είναι τεσσάρων ειδών: 1) Ηλιασμένον ή Ηλιοστεγνωμένον, μίγμα άσπρων και κόκκινων σταφυλιών εκτεθειμένων επί οκτώ ημέρας εις τον ήλιον ή και εναποτειθεμένων εις σκεπασμένην συσκευήν επί έξι εβδομάδας, κατόπιν των οποίων το προϊόν γίνεται άσπρο γλυκό κρασί δυνατής ουσίας και υψηλής γεύσεως 2) Ένα ξηρό άσπρο κρασί 3) Ένα κόκκινο κρασί 4) Το αψιθινόν ή κρασί αψινθίου (είδος Βερμούτ), παρασκευαζόμενον και εις άλλα μέρη της Ελλάδος. Το κρασί τούτο είναι γλυκό και ευγευστότατον. Οι Σιατιστινοί φυλάγουν το κρασί των τρία, τέσσερα, πέντε, κάποτε δε και περισσότερα χρόνια, στα βαγένια, καλαισθητικώς αραδιασμένα, όπως και εις την πεπολιτισμένην Ευρώπην. Το άριστο κρασί παράγεται εις πετρώδη μέρη…”

Να τι γράφει και ο περιηγητής Φραγκίσκος Πουκεβίλ, που επισκέφτηκε τη Σιάτιστα το 1806, στο βιβλίο του “Ταξίδι στη Δυτική Μακεδονία. Άνοιξη του 1806”: “ Η Σιάτιστα ήτανε η πόλη της Ειρήνης. Το σχολείο της, μιαν αγνή πηγή ηθικής, και αυτός ο ξεχωριστός πληθυσμός της, ένα παράδειγμα ομόνοιας που μπορούμε να το συστήσουμε στους άλλους κατοίκους της Ανατολής. Σ’ όλη τη Μακεδονία καυκιούνται για τα γλυκίσματά τους και πρώτ’ απ’ όλα για τις πίτες, ένα είδος γλύκισμα από φύλλα της Σιάτιστας, που τις στέλνουν σ’ όλη την αυτοκρατορία. Τα κρασιά της είναι το ίδιο ονομαστά και αυτά, είναι, όπως πιστεύω, τα καλύτερα της Μακεδονίας”.

Τα φημισμένα κρασιά της Σιάτιστας φυλάγονται στα βαρέλια που είναι τοποθετημένα στα παστρικά κατώγεια των αρχοντόσπιτων.

Τα κρασιά της Σιάτιστας είναι υψηλής ποιότητας και μεγάλης ποκιλίας, αλλά και τέρψη μπορούν να μας χαρίσουν και ψυχική ευφορία να μας προσφέρουν.