Ξενάγηση στη Σιάτιστα

 «Μανούσεια» Βιβλιοθήκη Σιάτιστας 

Μία από τις πλέον γραφικές κωμοπόλεις του Νομού Κοζάνης είναι η Σιάτιστα. Βρίσκεται στην πλαγιά του βουνού Βέλια, σε υψόμετρο 930 μέτρων και απέχει 28 χιλιόμετρα από την πόλη της Κοζάνης. Στη Σιάτιστα λειτουργούν πολλά ξενοδοχεία, παραδοσιακοί ξενώνες, ταβέρνες, καθώς και χώροι εστίασης και διασκέδασης, που με τις άψογες υπηρεσίες τους θα μετατρέψουν την διαμονή σας σε μία μοναδική εμπειρία.

Η «Μανούσεια» Βιβλιοθήκη φιλοξενεί σπάνιες εκδόσεις και χειρόγραφα από τον 16ο αιώνα και εξής και στεγάζεται στο Πνευματικό Κέντρο της πόλης, δίπλα στο Δημαρχείο (εντυπωσιακά κτίρια, πιστά στη μακεδονίτικη ιδιαίτερη αρχιτεκτονική).

Το 1816 με δωρεά Βασιλικής Νικολάου, ιδρύθηκε στην Σιάτιστα η Ελληνική Σχολή, στην οποίαν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεόδωρος Μανούσης, Σιατιστινός (1793-1858), δώρησε 5.000 βιβλία. Την Σχολή την έκαψαν οι Τούρκοι και κατέσχεσαν πολλά βιβλία.
Όσα διεσώθησαν στεγάζονται πλέον στο Κουκουλίδειο Πνευματικό Κέντρο και η δημόσια αυτή βιβλιοθήκη, έχει σήμερα 75.000 περίπου βιβλία.

Το πιο παλιό είναι η Θουκυδίδου Ξυγγραφή και τα Ελληνικά του Ξενοφώντος, βιβλίο τυπωμένο στην Βενετία το 1502 και τα άπαντα Ομήρου του 1504.

Ένα μέρος του εσωτερικού της Βιβλιοθήκης

 

 

 

 

 

 

Στις επόμενες δύο φωτογραφίες βλέπουμε την Ελληνική Λογοτεχνία, έργο του Johan Albert Fabricius (1668-1736), Γερμανού βιβλιογράφου και βιβλιοθηκάριου στο Αμβούργο-Γερμανίας.
Θεωρείται ο ιδρυτής της ιστοριογραφίας στο πλαίσιο της Ελληνικής και Λατινικής λογοτεχνίας.
Έχει εκδώσει επτά σημαντικά έργα, ένα εκ των οποίων είναι η Bibliotheca Graeca (14 τόμοι, 1705-1728) που περιέχει όλες τις εκδόσεις των Ελλήνων Συγγραφέων.

Σπάνια ιστορικά και εντυπωσιακά βιβλία από την περίφημη Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη της Σιάτιστας «ΜΑΝΟΥΣΕΙΑ».

Την φωτογράφιση αυτών των θησαυρών πραγματοποίησε η εθελόντρια κ.Περιστέρα Μάνιου με την πολύτιμη βοήθεια του συναδέλφου της στον εθελοντισμό κ.Χρήστου Καρακουλάκη.

Η άδεια φωτογράφισης των σπανίων αυτών βιβλίων-κειμηλίων της Σιάτιστας, καθώς και η αγαστή συνεργασία με τους εθελοντές μας, οφείλεται στην κ.Ανδρομάχη Μπουστατζή, προϊσταμένη της Βιβλιοθήκης καθώς και στην κ.Άννα Ντέρου, βιβλιοθηκονόμο.

 Περισσότερα ΕΔΩ

 

Παλαιοντολογικό Μουσείο Σιάτιστας

Στο Παλαιοντολογικό Μουσείο φιλοξενούνται ευρήματα της περιοχής: απολιθωμένοι χαυλιόδοντες, τμήματα μαμούθ, ρινόκερου, διάφορα πετρώματα και ορυκτά.Βοτανικό Μουσείο Σιάτιστας

Το Βοτανικό Μουσείο λειτουργεί εδώ και 20 χρόνια, είναι μοναδικό στο είδος του στην Ελλάδα και περιλαμβάνει πάνω από 700 πίνακες λουλουδιών και φυτών και πάνω από 500 σπάνιες πεταλούδες και ερπετά από την περιοχή του Μπούρινου (όπου ο φυσιολάτρης βρίσκει τον παράδεισό του).

Στο Βοτανικό Μουσείο  του Oρειβατικού Συλλόγου Σιάτιστας Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ

1.Onosma elegantissimum Όνοσμο το κομψότατο 2. Tulipa australis Τουλίπα η νότια 3. Αμάραντος 4. Lilium  chalcedonicum Κόκκινος Κρίνος 5. Crocus aureus Κρόκος ο χρυσός 6. Lathyrous grandiflorus Λάθυρος ο μεγανθής 7. Άγριοι πανσέδες 8. Ιris reichenbachii Ιριδα του Ράιχενμπάχ 9. Lilium  chalcedonicum Κόκκινος Κρίνος 10. Inoula ensifolia Ινούλα η λογχόφυλλη           12. Campanula Καμπανούλα της Μοϊσίας 13. Orxis palustris Όρχις ο ελόβιος 14. Μούσκαρι 16. Campanoula versicolor Καμπανούλα 17. Άγρια Τριανταφυλλιά 18. Linum elegans άγριο Λινάρι Εσπερίς του Ρέχιγκερ

Τα εγκαίνια του Μουσείου αυτού έγιναν στις 26 Αυγούστου 1989. Περιλαμβάνει 700 φωτογραφίες και πίνακες με αποξηραμένα φυτά, 500 σπάνιες πεταλούδες και διάφορα ερπετά, κύρια από την κοιλάδα "Μεσιανό Νερό" του βουνού Μπούρινος.
   Το υλικό του Μουσείου συλλέχθηκε από τα μέλη του Ορειβατικού Συλλόγου  Σιάτιστας  Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ .
    Το μουσείο έχει μεταφερθεί προσωρινά σε τρία δωμάτια του πρώην Τραμπάντζειου - Τσίπειου Οικοτροφείου έως ότου   ολοκληρωθεί η  αποκατάσταση και η επισκευή του Τραμπάντζειου Γυμνασίου -  Μπορείτε να το επισκεφθείτε ύστερα από τηλεφωνική συννενόηση στον αριθμό (++30) 24650 21514

 siatistanews.gr

Εκκλησιαστικό Μουσείο Σιάτιστας

Στο Εκκλησιαστικό Μουσείο ο επισκέπτης εξοικειώνεται με την εκκλησιαστική τέχνη και παράλληλα κατανοεί τη σχέση της Σιάτιστας με τα γνωστά κέντρα παραγωγής έργων τέχνης όπως η Καστοριά, τα Επτάνησα, η Βενετία.

Η δημιουργία του εκκλησιαστικού μουσείου της Σιάτιστας επιδιώκει να εξοικειώσει τον απλό πολίτη με την εκκλησιαστική τέχνη και ταυτόχρονα να προβάλλει την εμβέλεια των πολιτιστικών σχέσεων που ανέπτυξε η ορεινή και δυσπρόσιτη Σιάτιστα με τα γνωστά κέντρα παραγωγής έργων τέχνης, όπως ήταν η Βενετία, τα Επτάνησα και η Καστοριά. 

Το πλούσιο αρχαιολογικό υλικό έχει συλλεχθεί από ναούς της πόλης και μοναστήρια της ευρύτερης περιοχής και συνίσταται σε εικόνες, ξυλόγλυπτα, αντικείμενα μικροτεχνίας, άμφια και βιβλία. Δύο εικόνες της έκθεσης η Παναγία Οδηγήτρια και η εικόνα με τον ύμνο «ΕΠΙ ΣΟΙ ΧΑΙΡΕΙ» χρονολογούνται στον 16° αιώνα, εποχή που προηγείται του οικισμού της Σιάτιστας. Η πρώτη ανυπόγραφη συνδέεται τεχνοτροπικά με τα πρωϊμότερα έργα της κρητικής σχολή και μπορεί να χρονολογηθεί στο πρώτο μισό του 16ου αιώνα.

Η δεύτερη που είναι αφιέρωση του ύμνου στην Θεοτόκο παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με μια εικόνα της μονής Σινά και αποδίδεται στον Γεώργιο Κλόντζα. Οι επιρροές στη ζωγραφική εικόνων από την κρητική σχολή γίνονται πιο συγκεκριμένες κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα, την περίοδο που διακοσμήθηκε το τέμπλο της Αγίας Παρασκευής. Στις εικόνες αυτές παρατηρούμε την εισαγωγική δυτικών στοιχείων.

Η παρουσία όμως ενός έργου του Θεοδώρου Πουλάκη με την Αποκάλυψη επεκτείνει τον προβληματισμό για το πνεύμα με το οποίο υποδεχόταν η τοπική κοινωνία τι δυτικότερες δημιουργίες. Η απουσία προγενέστερης ισχυρής παράδοσης από την μια πλευρά και η αποκατάσταση μιας μόνιμης επαφής με το καλλιτεχνικό περιβάλλον της Βενετίας από την άλλη, είναι ίσως οι λόγοι της ευκολότερης διείσδυσης και επιρροής από τη δύση. Στην δημιουργία του 18ου αιώνα εντάσσονται είτε από κάποιο δυτικομακεδονικό κέντρο είτε από την Ήπειρο. Στον ναό του Προφήτη Ηλία εργάστηκε η επώνυμη ηπειρωτική οικογένεια Καλούδη η οποία παρουσίασε σπάνια εικονογραφικά θέματα.

Εκείνο όμως που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι η ταυτόχρονη συνύπαρξη δύο διαφορετικών τεχνοτροπιών κατά την διάρκεια του δεύτερου μισού του 18ου αιώνα στη ζωγραφική του Αγίου Ιωάννου του προδρόμου και στο ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου: της δυτικότροπης «μπαρόκ» έκφρασης και αυτής των Ηπειρωτών μαστόρων. Τα έργα μικροτεχνίας που εκτίθενται εκπροσωπούν κατά κάποιο τρόπο και τις διάφορες καλλιτεχνικές τάσεις των εποχών που δημιουργήθηκαν. Το πιο αξιόλογο είναι ένα κάλυμμα Ευαγγελίου, το οποίο φιλοτεχνήθηκε ως αφιέρωμα του Κυριάκου Αδάμου και συνοδεύεται από τυπωμένο κείμενο του 1590. Ο τρόπος επεξεργασίας των μορφών στις σκηνές που παρουσιάζονται φανερώνει τη γνώση του καλλιτέχνη τόσο της εικονογραφίας όσο και της φύσης του υλικού. Η κεντητική τέχνη εκπροσωπείται από διάφορα λειτουργικά άμφια, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως καλύμματα των τιμίων δώρων. Προέρχονται από το ίδιο εργαστήρι και τα έχει φιλοτεχνήσει ένα χέρι.

Η εικονογραφία των παραστάσεων έχει σχέση με δυτικά πρότυπα, τα οποία παρατηρήθηκαν κυρίως στα Επτάνησα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η συλλογή τυπωμένων βιβλίων και χειρογράφων της μητρόπολης με πιο αντιπροσωπευτικό τον κώδικα του Ζωσιμά και ορισμένων δερματόδετων χειρογράφων ε θεολογικό και φιλοσοφικό περιεχόμενο. Τα περισσότερα βιβλία έχουν τυπωθεί στην Βενετία και την Κωνσταντινούπολη σε γνωστά τυπογραφεία του 17ου και 18ου αιώνα.

Λίγες σελίδες από το έντυπο του Εκκλησιαστικού Μουσείου

Κλίκ πάνω στις φωτογραφίες

siatistanews.gr

Επισκέψιμα κελάρια

O καθένας μπορεί να μπει στα επισκέψιμα παραδοσιακά κελάρια (κατώγια) που απλώνονται σε όλη την πόλη και να ξεναγηθεί στα μυστικά του σιατιστινού κρασιού και να γνωρίσει το ξακουστό «ηλιαστό» κρασί που παράγονται με παραδοσιακό και βιολογικό τρόπο.

Οι ίδιοι οι παραγωγοί θα αναλάβουν να τον μυήσουν σε όλα τα στάδια της παραγωγής, μια διαδικασία που παραμένει αναλλοίωτη στο πέρασμα των αιώνων.

 Η Σιάτιστα της οικονομίας και του πολιτισμού.

Η Σιάτιστα των πραματευτάδων, της γούνας και του ηλιαστού κρασιού
 Η παρουσία της πόλης στην οικονομική ζωή είναι σημαντική ιδιαίτερα στο 18ο αι. και ως τις αρχές του 19ου αι. ,όταν σε χώρες της Ευρώπης ανθούσαν οι εμπορικοί οίκοι των Σιατιστινών.

Η οικονομική ανάπτυξη στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στο εμπόριο των Σιατιστινών εμπόρων πρώτα με τη Βενετία και ύστερα με τις χώρες της Βαλκανικής και της Κεντροδυτικής Ευρώπης.

Τα πλούτη που απέκτησαν  έδωσαν  στους κατοίκους τη δυνατότητα να κτίσουν στη γενέτειρα όμορφα σπίτια με φανερές ευρωπαϊκές επιδράσεις, προσαρμοσμένα όμως στα τοπικά δεδομένα, σπίτια φτιαγμένα  από Έλληνες τεχνίτες, σπίτια που έμειναν στην ιστορία με το όνομα αρχοντικά, να κτίσουν και εκκλησιές με θαυμαστές αγιογραφίες.
 

Την οικονομική άνθηση του 18ου αιώνα θα διαδεχθεί τον 19ο αιώνα  η πτώχευση των εμπορικών οίκων και ο οικονομικός μαρασμός, όταν τα οικονομικά δεδομένα της Ευρώπης αλλάζουν εντυπωσιακά.


Η πόλη όμως αντιστέκεται στη φθορά. Η καλλιέργεια των αμπελιών και η ανάπτυξη της τέχνης της γούνας είναι τα πεδία που τώρα δέχονται την κύρια προτίμηση των Σιατιστινών .

Στη συνέχεια, αρχές του 20ου αι. , πολλοί Σιατιστινοί αναζητούν καλύτερη τύχη σε Αμερική και Αυστραλία.

Σήμερα η πόλη προσπαθεί μέσα στο νέο οικονομικό τοπίο να βρει τη θέση της. Και πάλι η αμπελουργία και η γούνα  είναι τα κύρια πεδία  οικονομικής δραστηριότητας  , με νέες όμως τεχνολογίες και προοπτικές. Παράλληλα η ανάπτυξη του τουρισμού δίνει ελπίδες για καλύτερες μέρες.

Στις σελίδες που ακολουθούν μπορείτε να κάνετε ένα ταξίδι  στο παρελθόν και στο παρόν της Σιάτιστας, "εδώ" και στα "ξένα".