Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης γεννήθηκε στο Ραμοβούνι, κάτω από ένα δέντρο, ενώ η μητέρα του προσπαθούσε να γλιτώσει από τους Τούρκους.
Δεν υπήρχε σπίτι, ούτε δωμάτιο, ούτε κούνια. Μόνο ένα δέντρο στο βουνό και μια μάνα που έτρεχε να σωθεί απ’ τους Τούρκους. Ήταν Απρίλιος του 1770, Δευτέρα του Πάσχα, όταν στο Ραμοβούνι της Μεσσηνίας, η μητέρα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη κάθισε στο χώμα, αγκάλιασε την κοιλιά της και έφερε στον κόσμο το παιδί που αργότερα θα γινόταν η ψυχή της Επανάστασης.
Η οικογένεια Κολοκοτρώνη κυνηγημένη από τα Ορλωφικά, με τον πατέρα ήδη αρχηγό αρματολών στην Κόρινθο, είχε αναζητήσει καταφύγιο στις παρυφές του Ραμοβουνίου, σ’ ένα τοπίο που σήμερα μοιάζει ήσυχο αλλά τότε έβραζε από αίμα και προδοσία. Εκεί, κάτω από ένα συγκεκριμένο δέντρο που ακόμα δείχνουν οι ντόπιοι, γεννήθηκε το μωρό. Και κατά την παράδοση, η μάνα του το έπλυνε σε μια κοντινή πηγή και το ακούμπησε πάνω σε μια πέτρα που ακόμα σώζεται.
Ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης δεν έκρυψε ποτέ τη γέννησή του. Στα απομνημονεύματά του, που υπαγόρευσε στον Γεώργιο Τερτσέτη, γράφει ξεκάθαρα: «Εγεννήθηκα εις ένα βουνό, εις ένα δέντρο αποκάτω, εις την παλαιάν Μεσσηνία, ονομαζόμενον Ραμοβούνιο». Ήταν μια γέννα μέσα στον φόβο και την καταιγίδα. Ένας άνθρωπος που ήρθε στη ζωή ήδη κυνηγημένος.
Το Ραμοβούνι (ή Ρωμιοβούνι, από το «Ρωμιός») πήρε το όνομά του γιατί σε εκείνα τα χώματα κατοικούσαν μόνο Έλληνες, σε αντίθεση με τις γύρω περιοχές. Ήταν γη απείθαρχη. Ιδανική για να γεννηθεί αυτός που δε θα φοβόταν κανέναν. Ο Κολοκοτρώνης έζησε μια ζωή μέσα σε πολέμους, ήττες, φυλακές, απογοητεύσεις. Μα δεν τον λύγισε τίποτα. Γιατί από την πρώτη του μέρα είχε μάθει πως η ζωή είναι μάχη.
Στο σημείο που γεννήθηκε, σήμερα υπάρχει ένας έφιππος ανδριάντας. Ο Θεόδωρος κρατάει ξίφος και κοιτάζει προς τον ορίζοντα. Το έστησαν οι Πελοποννήσιοι της Θεσσαλονίκης, σαν υπόσχεση πως δε θα ξεχάσουν ποτέ από πού ξεκίνησε. Όχι μόνο αυτός, αλλά και το ίδιο το ’21.
Κοντά στον χώρο της γέννησης σώζεται κι ένας βυζαντινός ναός, του Αγίου Στεφάνου. Εκεί τελούνται κάθε χρόνο οι επετειακές εκδηλώσεις. Από το 2006, η περιοχή ζωντανεύει με το Αντάμωμα των Απανταχού Πελοποννησίων. Μα όσος κόσμος κι αν μαζευτεί, όλοι σωπαίνουν για λίγο μπροστά στο ίδιο το σημείο. Την πέτρα. Το δέντρο. Το χώμα. Εκεί που γεννήθηκε ένας Έλληνας που δεν έμαθε να προσκυνά.
