Γράφει ο Θεοφάνης Λευκαδίτης
Παλαιότερα τη γιαγιά μας τη λέγαμε βαβά. Όχι μονάχα τη μάνα του πατέρα, ή και της μάνας μας, αλλά κάθε ηλικιωμένη γυναίκα από σεβασμό την αποκαλούσαμε βαβά!
Κατά τον γλωσσολόγο Μπαμπινιώτη, η λέξη βαβά είναι σλαβική. Ο καθηγητής Λαογραφίας Ν. Πολίτης τη συσχετίζει με τη Βαυβώ του Ελευσινιακού μύθου της Δήμητρας.
Σημαντικότατο ρόλο έπαιζε η γιαγιά, χήρα συνήθως, στο παλιό αγροτικό σπίτι. Φεύγοντας από τα χαράματα η φαμίλια για την καλλιέργεια των κτημάτων τους μ’ άφηναν στο σπιτικό τους φύλακα άγγελο τη γιαγιά.
Αυτή θα σκούπιζε το σπίτι και την αυλή τους. Θα πήγαινε στη βρύση για νερό. Θα μαγείρευε, κι αν χρειαζόταν θα ζύμωνε κιόλας ώστε να βρουν οι φαμελίτες το βράδυ που θα επέστρεφαν αποκαμωμένοι ψωμί και φαγητό.
Όλα νοικοκυρεμένα. Να μην τους λείψει τίποτα.
Η γιαγιά θα ετοίμαζε τα παιδιά για το σχολείο.
Θα φρόντιζε και θα τάιζε τα μικρά εγγονάκια της, τα οποία περιέβαλε με αγάπη και στοργή. Και κείνα μαζεύονταν σαν τα κλωσόπουλα ολόγυρά της ν’ ακούσουν παραμυθάκια. Τα πρόσεχε και τα συμβούλευε να μην κάνουν αταξίες.
Αξιόλογο το έργο της γιαγιάς, παιδαγωγικό. Δασκάλα στα εγγόνια της. Διαμορφώτρια χαρακτήρων. Πολύτιμη η προσφορά της, στην αγροτική οικογένεια.
Με τις ισχνές δυνάμεις της την εστήριζε. Από τον πολυτάραχο βίο της είχε αποκτήσει εμπειρία τόλμη και γνώση κι έδινε συμβουλές.
Με τον προσήκοντα σεβασμό αναφερόταν στον σύντροφο του βίου της με τον οποίον αγωνίστηκε μέσα σε σκληρές και αδυσώπητες συνθήκες και δημιούργησαν οικογένεια. Η γιαγιά ήταν δίκαιη και αντικειμενική.
Ορμήνευε κι έδινε οδηγίες στις νύφες της, οι οποίες τη σεβόντουσαν και πειθαρχούσαν. Η καλοπροαίρετη και νουθετική συμπεριφορά της κολάκευε τις νύφες της.
Τα άσπρα μαλλιά της και τα σταφιδιασμένα μάγουλά της προσέδιναν αγάπη τιμή και σεβασμό.
Προσηλωμένος στο καλοσυνάτο πρόσωπό της, σε ενθουσίαζαν οι διηγήσεις της για σεβνταλίδικους γάμους, πανηγυρισμούς και χαροκόπια, αλλά και ευλάβεια για τα τραγικά γεγονότα, συμφορές και κακουργήματα, που διέπραξαν οι βάρβαροι στο πέρασμά τους.
Οι συχνές αφηγήσεις της γιαγιάς για την τρικυμιώδη ζωή της, μας συγκινούσαν.
Η γιαγιά (βαβά) ήταν συμφιλιωτική. Στις διάφορες μικροδιενέξεις, σωστή και αμερόληπτη με την παρέμβασή της, έδινε στα προκύπτοντα προβλήματα λύση. Έμπειρη, σοφή, αγαπητή και στοργική, τολμηρή και αποφασιστική εκτέλεσε την αποστολή της κατά τον πιο καλύτερο τρόπο.
Την αξιοσέβαστη γιαγιά μας τη φέρνουμε στο νου μας καλοκάγαθη και χαμογελαστή. Ένιωθε χαρά κι ευτυχία όταν βρισκόταν ανάμεσα στη φαμίλια που δημιούργησε με μόχθο και στερήσεις μαζί με τον σύντροφό της.
Τα βάσανα, οι κακουχίες και η φτώχεια της ανήκουν στο παρελθόν. Στο ηλιοβασίλεμά της γλυκάθηκαν τα χείλη της. Το αγαπημένο πρόσωπό της είναι χαραγμένο στην ψυχή μας.
Καλότυχοι όσοι μεγάλωσαν κοντά στη γιαγιά τους.
«Η ΚΟΥΚΟΥΒΙΣΤΑ» Tριμηνιαία Eφημερίδα, Σύνδεσμος Kαλοσκοπιτών Παρνασσίδας “H AΓIA TPIAΣ” Περίοδος ΣΤ´ – χρόνος 39ος – τεύχος 171 – Απρίλιος- Ιούνιος 2014
Αντιγραφή για το «σπιτάκι της Μέλιας»
simeiakairwn.wordpress.com
