Η ακρίβεια «γονατίζει» τις χώρες τις Ανατολικής Ευρώπης. Στα ύψη οι τιμές των τροφίμων για το γιορτινό τραπέζι - Ανάλυση Reuters.
Δύσκολα προβλέπονται τα φετινά Χριστούγεννα σε πολλές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, εν μέσω του κύματος ακρίβειας που έχει ωθήσει τις τιμές των προϊόντων στα ύψη.
Μέχρι και τα κέρματα μετρούν οι καταναλωτές ενόψει των εορτών, ώστε να μπορέσουν να γεμίσουν το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, σύμφωνα με ανάλυση του Reuters.
Οι τιμές των τροφίμων στην Ουγγαρία ήταν εντυπωσιακά υψηλότερες κατά 45,2% τον Οκτώβριο από ό,τι πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, με 10 χώρες στα ανατολικά της ΕΕ να αντιμετωπίζουν ανατιμήσεις στα τρόφιμα που ξεπερνούν το 20%. Το κόστος για τρόφιμα ήταν 33,3% υψηλότερο στη Λιθουανία και 30% στη Λετονία σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2021.
Και ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός μπορεί να κορυφώνεται σε ορισμένες χώρες, οι τιμές των τροφίμων εξακολουθούν να αυξάνονται έντονα, επιβαρύνοντας το κόστος ζωής και αναγκάζοντας τις κεντρικές τράπεζες να διατηρήσουν τα επιτόκια σε υψηλά επίπεδα, ακόμη και όταν οι οικονομίες αρχίζουν να επιβραδύνονται απότομα.
Οι ειδικοί λένε ότι οι τοπικοί παράγοντες επιδεινώνουν μια παγκόσμια τάση, που οφείλεται στην αύξηση του κόστους ενέργειας και λιπασμάτων, συμπεριλαμβανομένης της χαμηλής παραγωγικότητας της βιομηχανίας τροφίμων σε ορισμένες πρώην κομμουνιστικές χώρες, της μεγάλης έκθεσης στις εισαγωγές και τους «φουσκωμένους» μισθούς σε στενές αγορές εργασίας.
«Το 2023 θα αντιμετωπίσουμε σοβαρές δυσκολίες, καθώς θα πρέπει να αγοράσουμε ζωοτροφές, θα δούμε σε ποια τιμή μπορούμε να αναπληρώσουμε το ποσό που λείπει», υπογράμμισε ο κτηνοτρόφος Lajos Kander στο Reuters, προσθέτοντας ότι το ρεύμα έχει επίσης αυξηθεί.
Ακρίβεια και πληθωρισμός
Τα τρόφιμα είναι πλέον ο κύριος μοχλός του πληθωρισμού στην Ουγγαρία, ενώ στην Τσεχία, αν και ο πληθωρισμός επιβραδύνθηκε στο 15,1% τον Οκτώβριο, οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν.
Στην Ουγγαρία, μια σοβαρή ξηρασία αποδεκάτισε τις καλλιέργειες αραβοσίτου και σιταριού φέτος και προκάλεσε αύξηση των τιμών των ζωοτροφών, ενώ το αδύναμο φιορίνι αύξησε το κόστος εισαγωγής.
«Η βιομηχανία τροφίμων της Ουγγαρίας λειτουργεί με απαράδεκτα χαμηλή παραγωγικότητα και μονοπώλια, με υψηλό μερίδιο εισαγωγών και υψηλότερη εισροή ενέργειας», είπε ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Ουγγαρίας, Γκιόργκι Ματόλτσι.
Στην Πολωνία, ενώ ο πληθωρισμός κυμάνθηκε στο 17,4% η αυξήσεις των τιμών για τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά ξεπέρασαν το 22,3% τον Νοέμβριο.
Στη Λιθουανία, που η οικονομία της είναι εκτεθειμένη στις διακυμάνσεις από τις διεθνείς αγορές, η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη με τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας, Γκεντιμίνας Σίμκους να εμφανίζεται αισιόδοξος τονίζοντας πως το επόμενο διάστημα οι πληθωριστικές πιέσεις θα υποχωρήσουν.
🆕📈 #Food #inflation continued to rise in the OECD in October, to 16.1%, from 15.3% in September, reaching its highest rate since May 1974, with rises in 33 of 38 #OECD countries.
— OECD ➡️ Better Policies for Better Lives (@OECD) December 7, 2022
🔎👉 https://t.co/KsvfJhXstv pic.twitter.com/C0o8WP94xUΠιο φτωχά τα Χριστούγεννα
Δεν αποτελεί έκπληξη, το γεγονός ότι οι αυξανόμενες τιμές έχουν αρχίσει να μειώνουν την κατανάλωση.
Οι πωλήσεις τροφίμων μειώθηκαν κατά 5,6% στην Ουγγαρία τον Οκτώβριο, καθώς οι οικογένειες βρέθηκαν αντιμέτωπες με ετήσια αύξηση άνω του 34% για το κρέας και τα ψάρια και 80% για το ψωμί. Εν τω μεταξύ, οι Τσέχοι αγοραστές αντιμετώπισαν αύξηση των τιμών της ζάχαρης κατά 105%, ενώ το αλεύρι κοστίζει 45,4% περισσότερο στην Πολωνία.
«Τα φετινά θα είναι φτωχότερα Χριστούγεννα, καθώς οι συντάξεις μας είναι μικρές και πρέπει να πληρώνουμε για τα κοινόχρηστα και τα φάρμακά μας», είπε η 75χρονη Eva Racz, πολίτης της Ουγγαρίας, προσθέτοντας ότι η ίδια και ο σύζυγός της ζουν με συντάξεις συνολικού ύψους 200.000 φιορίνια (507,74 δολάρια) το μήνα.
«Θα έχουμε λίγο ζωμό, γεμιστό λάχανο και ψητό κρέας και πατάτες τα Χριστούγεννα», πρόσθεσε η Racz, δηλώνοντας ότι αισθάνεται απελπισμένη.
Μια έρευνα του Barometr Providenta, έδειξε ότι οι Πολωνοί θα ξόδευαν κατά μέσο όρο 1.259 ζλότι (281 δολάρια) φέτος τα Χριστούγεννα, δηλαδή 307 περισσότερα από ότι ένα χρόνο πριν, παρόλο που σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες δήλωσαν ότι θα αγόραζαν φθηνότερα προϊόντα για να μειώσουν το κόστος.
