9 Ιανουαρίου: Άγιος Πολύευκτος - Όσιος Ευστράτιος ο Θαυματουργός

Ὁ Πολύευκτος, οὗ πάθος τομὴ Λόγε,
Πολλῆς δι᾽ εὐχῆς, εἶχε σοῦ παθεῖν χάριν.
Ἀμφ' ἐνάτην Πολύευκτε τομὴ μέγα δῶκέ σου εὖχος.

Ο Άγιος Πολύευκτος έζησε κατά την εποχή των αυτοκρατόρων Δεκίου (249 - 251 μ.Χ.) και Ουαλεριανού (251 - 259 μ.Χ.) και ήταν στρατιωτικός. Υπήρξε ο πρώτος που μαρτύρησε για τον Χριστό στη Μελιτηνή της Αρμενίας, όπου εκτελούσε τα στρατιωτικά του καθήκοντα.

Όταν μεταξύ των ετών 253 - 256 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Ουλεριανός διέταξε σκληρό διωγμό κατά των Χριστιανών, ο Πολύευκτος δεν διστάζει να ομολογήσει την πίστη του στο στράτευμα. Όταν το πληροφορήθηκε ο αυτοκράτορας τον κάλεσε σε απολογία. Στον πεθερό του, που τον συμβουλεύει να πειθαρχήσει στην αυτοκρατορική προσταγή, ο Πολύευκτος του υπενθυμίζει ότι οφείλουμε να πειθαρχούμε στο Θεό παρά στους ανθρώπους. Δεν λυγίζει ακόμη και στις ικεσίες και τα δάκρυα της νεαρής συζύγου του, Παυλίνας. Παραμένει σταθερός στην πίστη του και αποκεφαλίζεται κερδίζοντας το στέφανο του μαρτυρίου.

Η Σύναξη του Αγίου Μάρτυρος Πολυεύκτου ετελείτο στο σεπτό ναό που ανήγειραν οι πιστοί στον τόπο του μαρτυρίου του, που έκειτο κοντά στην περιοχή του Φιλαδελφίου και του Ταύρου Κωνσταντινουπόλεως.

Ἀπολυτίκιον

Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Μυηθεῖς οὐρανόθεν εὐσέβειας τὴν ἔλλαμψιν, ὤφθης στρατιώτης γενναῖος, τοῦ Σωτῆρος Πολύευκτε καὶ ξίφει ἐκτμηθεῖς τὴν κεφαλήν, Μαρτύρων ἠριθμήθης τοὶς χοροίς, μεθ' ὧν πρέσβευε θεόφρον διὰ παντός, ὑπὲρ τῶν ἐκβοώντων σοῖ, δόξα τῷ δεδωκότι σοὶ ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ δωρουμένῳ διά σοῦ, πάσι τὰ κρείττονα.

Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε
Ὁ Μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστέ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον
Τοῦ Σωτῆρος κλίναντος ἐν Ἰορδάνῃ, κεφαλήν ἐθλάσθησαν, αἱ τῶν δρακόντων κεφαλαί, τοῦ Πολυεύκτου ἡ κάρα δέ, ἀποτμηθεῖσα τόν δόλιον ᾔσχυνε.

Μεγαλυνάριον
Πολύευκτον χάριν ἐπιποθῶν, πολύευκτον πίστιν, προσελάβου ὡς νουνεχής· ὅθεν πολυεύκτου, τρυφῆς κατηξιώθης, Πολύευκτε τρισμάκαρ, ἀθλήσας ἄριστα.

Ὁ Οἶκος
Ἐν Ἰορδάνῃ ποταμῷ, ὁ Κτίστης τῶν ἁπάντων, τὴν κάραν ὑποκλίνας, τὸ Βάπτισμα λαμβάνει· καὶ τῶν δρακόντων κεφαλὰς ἀοράτως συνθλάσας, ῥώμην παρέσχε τοῖς βροτοῖς κατὰ τοῦ μεγαλόφρονος, τοῦ πρὶν ἐν Παραδείσῳ πτερνίσαντος τὸν Ἀδάμ, ἐν βρώσει τῇ τοῦ ξύλου, καὶ θανάτῳ ὑποβαλόντος αὐτὸν παρ᾽ ἐλπίδα. Διὸ ὁ ἀθλητὴς νῦν Πολύευκτος, κολακείαις γυναικὸς μὴ ὑποκύψας, ἤθλησε στερρῶς, προτείνας τὴν κάραν, ἥνπερ ἀποτμηθεῖσα, τὸν δόλιον ᾔσχυνε.

Κάθισμα
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ὡς καλὸς στρατιώτης Χριστοῦ τοῦ πάντων Θεοῦ, ἐν τῇ χάριτι τούτου ἐνδυναμούμενος, ὅλον μετέθηκας σαυτόν, ἐν τῇ ἀγάπῃ αὐτοῦ, διὰ Νεάρχου τοῦ πιστοῦ, συστρατιώτου σου σοφέ· διὸ νομίμως ἀθλήσας, ἀξίως ἐστεφανώθης, παρὰ Κυρίου Μάρτυς Πολύευκτε.

9 Ιανουαρίου: Όσιος Ευστράτιος ο Θαυματουργός

Κἂν Εὐστρατίου πνεῦμα λαμβάνῃ πόλος,
Τὸ σῶμα τῇ γῇ θαυμάτων βλύζει χάριν

Ο Όσιος Ευστράτιος καταγόταν από την περιοχή της Ταρσίας (Ταρσός Βιθυνίας στη Μικρά Ασία), η οποία ανήκε στη μεγάλη διοικητική περιφέρεια των Οπτημάτων και συγκεκριμένα από την κωμόπολη που έφερε το όνομα Βιτζιανή και έζησε τον 9ο αιώνα μ.Χ. Οι γονείς του, Γεώργιος και Μεγεθώ, ήταν ευσεβείς και εύποροι. Ο Όσιος Ευστράτιος ανατράφηκε με παιδεία και νουθεσία Κυρίου και οι γονείς του φρόντισαν και για την εκπαίδευσή του. Όταν συμπλήρωσε το εικοστό έτος της ηλικίας του η καρδιά του κυριεύθηκε από Θείο έρωτα. Τότε άφησε τους γονείς του και μετέβη στον Όλυμπο της Βιθυνίας, στο Μοναστήρι του Αυγάρου, στο οποίο μόναζαν οι θείοι του, από τη μητέρα του, Γρηγόριος και Βασίλειος. Εκεί λοιπόν, έγινε δεκτός από τους θείους του και ακολούθησε και αυτός την επίπονη και σκληρή ζωή του μοναχού.

Ο Όσιος καθημερινά διακονούσε τους πάντες με πρόθυμη καρδιά και ταπεινό φρόνημα. Δεν ενδιαφερόταν για τίποτε από τα αγαθά του κόσμου. Δεν είχε τίποτε στην κατοχή του, παρά μόνο ένα τρίχινο ένδυμα και ένα ύφασμα από μαλλί προβάτου. Δεν είχε ούτε τόπο ορισμένο για να κοιμάται. Λένε μάλιστα, ότι από τότε που έγινε μοναχός, στα εβδομήντα πέντε του ασκητικού του βίου, δεν κοιμήθηκε ποτέ ύπτιος ή με το αριστερό πλευρό.

Όταν πέθαναν οι προ αυτού ηγούμενοι της μονής, οι πατέρες εμπιστεύθηκαν στον Όσιο τη διοίκηση της μονής και τον ανέδειξαν ηγούμενο.

Εκείνο τον καιρό επέστρεψε νικητής από τον πόλεμο κατά των Βουλγάρων, ο εικονομάχος Λέων ο Ε’ (813-820 μ.Χ.), ο οποίος ανέτρεψε τον ευσεβέστατο αυτοκράτορα Μιχαήλ. Η αίρεση της εικονομαχίας άρχισε να φουντώνει. Ο Όσιος Ευστράτιος, μετά από προτροπή του Οσίου Ιωαννικίου του Μεγάλου (τιμάται 4 Νοεμβρίου), άφησε τη Μονή και επέστρεψε στην πατρίδα του. Μόλις όμως έγινε η αναστήλωση των αγίων εικόνων, ο Όσιος επανήλθε στο μοναστήρι του. Η μέρα περνούσε με Πνευματικά γυμνάσματα και άσκηση και η νύκτα με αγρυπνίες και γονυκλισίες. Η μονολόγιστη ελπίδα, η ευχή του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ήταν στην καρδιά και τα χείλη του. Ο Θεός τον αξίωσε με το χάρισμα της θαυματουργίας.

Ο Άγιος προείδε, με τη Χάρη του Θεού, το θάνατό του. Λίγο πριν απέλθει από την παρούσα ζωή, κάλεσε τους μοναχούς και τους είπε : «Αδελφοί, ο χρόνος της επίγειας ζωής μου έφθασε στο τέλος του. Λοιπόν, τέκνα μου αγαπητά, να φυλάξετε την παρακαταθήκη που παραλάβατε, γιατί τα πράγματα της παρούσας ζωής είναι πρόσκαιρα και μάταια, ενώ της μέλλουσας ζωής είναι άφθαρτα και αιώνια». Μόλις τελείωσε τα σύντομα αυτά λόγια, τους ευλόγησε και τους σφράγισε με το σημείο του Σταυρού. Έπειτα, αφού ύψωσε το βλέμμα του στον ουρανό, είπε, «Κύριε, εις τας χείρας σου παραδίδω το πνεύμα μου».

Έτσι ο Όσιος Ευστράτιος κοιμήθηκε με ειρήνη σε ηλικία 95 ετών.

saint.gr