Υπακοή και στους λαϊκούς

Γράφει ο Κώστας Νούσης

Ο όσιος Πορφύριος τόνιζε πάντοτε την υπακοή στην επίσημη Εκκλησία, δηλαδή πιο συγκεκριμένα στους Επισκόπους της.

Αυτό είναι ένα εκκλησιολογικό αξίωμα που δύσκολα μπορεί να αγνοηθεί, παρεκτός σπανίων και εξαίρετων περιπτώσεων, όπως η διακήρυξη αιρέσεως εξ ενός αυτών των κληρικών ή εκ μιας Συνόδου.

Πρόκειται για μια ασφαλιστική δικλείδα που προστατεύει από ανταρσίες και σχίσματα, κρατώντας το εκκλησιαστικό σώμα σε ειρήνη και ενότητα.

Υπάρχει όμως και ένας αντίλογος. Η υπακοή επιβάλλεται ή εμπνέεται; Και τι σημαίνει αγιοπνευματική υπακοή σε τελική ανάλυση;

Στρατιωτική πειθαρχία και αναγκαστική επιβολή; Σε καμιά περίπτωση, φυσικά.

Βρισκόμαστε σε μια περίοδο που η έννοια και κυριότερα η ουσία της εκκλησιαστικής υπακοής δοκιμάζονται σε μεγάλο βαθμό.

Τόσο από τους «υφιστάμενους», όσο και από τους προεστώτες.

Οι τελευταίοι, έχοντας χάσει την ικανότητα να εκπροσωπούν πνευματικά την Παράδοση και τον λαό του Θεού με μία πλειάδα αστοχιών εξαιτίας της πανδημίας, σύρονται στην έσχατη λύση: στη διατύπωση διαταγών και στην επίκληση στο ενοχικό συναίσθημα μιας διεστραμμένης έννοιας της υπακοής εκ μέρους των πιστών.

Οι λαϊκοί από τη μεριά τους, αγανακτισμένοι από τα τεκταινόμενα και την αδυναμία των προεστώτων τους να τους εκφράσουν και να προασπιστούν τα δικαιώματά τους, δεν ξέρουν πού να στραφούν, μη θέλοντας ταυτοχρόνως και να εκπέσουν στην πλάνη του ζηλωτισμού, σχίζοντας την Εκκλησία σε φατρίες παλαιοημερολογιτικού τύπου.

Θεωρώ ότι η σχέση υποτακτικού και γέροντος είναι ανάλογη με αυτήν του Επισκόπου και των απλών χριστιανών.

Πρώτα δίνει το παράδειγμα της υπακοής ο γέρων και ο Επίσκοπος και το ακολουθούν οι μαθητές τους, τα πνευματικά τους παιδιά.

Ο «Δεσπότης» και ο κάθε πνευματικός κλήθηκαν πρωτίστως να διακονήσουν και όχι να διακονηθούν. Να θυσιαστούν και όχι να εξουσιάσουν με τον τρόπο των κοσμικών αρχόντων.

Και προκειμένου να επιτύχουν τον σεβασμό των λαϊκών, θα πρέπει κατά βάση να ασκούν εν τοις πράγμασι την ορθόδοξη ευλάβεια και να ακολουθούν την εκκλησιαστική παράδοση.

Εάν αυτό πάψει να ισχύει, ο λαϊκός έχει κάθε δικαίωμα, να μην πω υποχρέωση, τουλάχιστον να διαμαρτυρηθεί, να αντιδράσει. Ειδάλλως, κρίνεται ένοχος από τον Κύριο.

Φύλακας και εκφραστής της Παράδοσης είναι το σύνολο Σώμα, όχι μια μερίδα Αρχιερέων που άγονται και φέρονται πολλάκις από τις προσταγές και τον φόβο του Καίσαρα.

Πρόσφατα το βιώσαμε τούτο, άλλωστε, στη Δίκη και στα Πάθη του Κυρίου μας.

Ας το δούμε και με ένα σύγχρονο παράδειγμα: Πολλοί Ιερείς και Επίσκοποι κοινωνούν τον λαό φορώντας μάσκα.

Αυτό τι είναι, αν όχι βλασφημία, έστω και εξ αγνοίας; Με τη μάσκα εκείνη την ώρα προστατεύουν τους άλλους από τα δικά τους σταγονίδια σάλιου ή τον εαυτό τους αντιστρόφως;

Και στις δύο περιπτώσεις βλασφημούν τον Χριστό, που είναι στο μέσον αυτών παρών και ενεργών με τον πληρέστερο λειτουργικά τρόπο!

Πώς να σεβαστώ τον κληρικό αυτόν; Τι να του πω; Πώς να συγκρατήσω την ιερή μου αγανάκτηση από τον διαφαινόμενο άνευ τέλους κατήφορο;

Να θυμίσω μια ιστορία με τον όσιο Πορφύριο; Είχε ρωτήσει ένα πνευματικοπαίδι του, καθηγητή Πανεπιστημίου, αν κοινώνησε την Κυριακή. Ξέρετε γιατί;

Για να του υπογραμμίσει ότι, εφόσον το έκανε, έφερνε μαζί του τον ίδιο τον Χριστό στο αμφιθέατρο και έτσι ωφελούσε πνευματικά τους φοιτητές.

Η απορία του καθηγητή ήταν αν θα έπρεπε να μιλά στους φοιτητές για τον Χριστό.

Η απάντηση του αγίου γέροντα ήταν ξεκάθαρη: δεν χρειάζεται, είναι αοράτως παρών ο Κύριος.

Το ίδιο ισχύει και εδώ, πατέρες μας ιερωμένοι: δεν χρειάζεται να φοράτε μάσκες, όταν κοινωνάτε τον κόσμο: είναι παρών και σωματικώς ο Χριστός! Έλεος πια! Τελικά σε τι – και αν – πιστεύουμε;

Ούτε θα προτεσταντίσουμε στην Ορθοδοξία, κάνοντας ο καθένας του κεφαλιού του, ούτε θα παπίσουμε, χορηγώντας λευκή επιταγή στους Κληρικούς να κουρελιάσουν την εκκλησιαστική παράδοση κατά το δοκούν και το συμφέρον τους.

Θα κινηθούμε με ευπρέπεια – όσο και όπου χωρεί – και θα αρνηθούμε με παρρησία και αγώνες τις εκπτώσεις στην πίστη μας. Και έχει ο Θεός!

πηγη: romfea.gr