Ένα κοριτσάκι δεν πρόλαβε να
γνωρίσει τον πατέρα του, μια γυναίκα έχασε το στήριγμά της και η
Ελληνική Αστυνομία στερήθηκε ένα επίλεκτο μέλος της, εκείνο το
συννεφιασμένο πρωινό στα
ορεινά του
Ρεθύμνου. Ο Στάθης Λαζαρίδης δεν ξύπνησε ποτέ από το άγρυπνο κώμα. Από
τη μοιραία στιγμή, όταν τραυματίστηκε σοβαρά από μια σφαίρα στο κεφάλι
στη «μάχη των Ζωνιανών», πάλευε να ξανασταθεί όρθιος. Πάλευε για τη ζωή
του. Μέχρι σε κέντρο αποκατάστασης στο Ισραήλ νοσηλεύτηκε, αλλά ο αγώνας
του ήταν άνισος. Στις 7 Σεπτεμβρίου 2015 η καρδιά του σταμάτησε να
χτυπά στο 401 στρατιωτικό νοσοκομείο Αθηνών. Έφυγε μόλις στα 37 του
χρόνια, τα οκτώ τελευταία καθηλωμένος στο κρεβάτι, χωρίς επαφή με το
περιβάλλον, επειδή έτσι αποφάσισαν κάποιοι…
Όμως διαψεύστηκαν λίγους μήνες
αργότερα, όταν τον Ιούνιο του 2009 οι ειδικοί φρουροί που κατεδίωκαν ένα
αγροτικό φορτηγάκι, το οποίο είχε χτυπήσει το περιπολικό τους χωρίς να
σταματήσει, «έπεσαν» πάνω σε 40 Ζωνιανούς, που τους απείλησαν με όπλα
και τους ανάγκασαν να φύγουν από το χωριό «με την ουρά στα σκέλια»,
πετροβολώντας το αυτοκίνητό τους! Η Ένωση Ειδικών Φρουρών Κρήτης μίλησε
τότε για «αγρότες με καταθέσεις εκατομμυρίων», για «κτηνοτρόφους που
πυροβολούν αστυνομικούς και μετά επευφημούν τους πολιτικούς της τοπικής
κοινωνίας» και «άεργους που κατηγορούνται για ένοπλη επίθεση κατά
αστυνομικών και διασκεδάζουν την αποφυλάκισή τους σε κοινωνικές
εκδηλώσεις, δίπλα στα αγαπημένα τους δολοφονικά όπλα»…
Το ποτήρι είχε ξεχειλίσει πολλά χρόνια πριν, αφού κανείς δεν είχε τη δύναμη να μπήξει το «νυστέρι» στη λεβεντομάνα, αλλά και… ψηφομάνα Κρήτη. Όσοι προσπάθησαν, το πλήρωσαν ακριβά, με αποκορύφωμα τις μαφιόζικες βομβιστικές επιθέσεις εναντίον του διοικητή Ασφαλείας Ηρακλείου Κώστα Σολδάτου και του Νομάρχη Ρεθύμνου Μανόλη Λίτινα, το 1997. Η ειδική υπηρεσία δίωξης εγκλήματος που είχε συσταθεί λίγα χρόνια νωρίτερα δεν μπορούσε να τα βγάλει εύκολα πέρα. Οι επιθέσεις σε δημόσια κτίρια και επιχειρήσεις συνεχίζονταν, καθώς οι σπείρες των εμπόρων ναρκωτικών, των εκβιαστών και των ζωοκλεφτών αποδεικνύονταν πολύ πιο δυνατές.
Το ποτήρι είχε ξεχειλίσει πολλά χρόνια πριν, αφού κανείς δεν είχε τη δύναμη να μπήξει το «νυστέρι» στη λεβεντομάνα, αλλά και… ψηφομάνα Κρήτη. Όσοι προσπάθησαν, το πλήρωσαν ακριβά, με αποκορύφωμα τις μαφιόζικες βομβιστικές επιθέσεις εναντίον του διοικητή Ασφαλείας Ηρακλείου Κώστα Σολδάτου και του Νομάρχη Ρεθύμνου Μανόλη Λίτινα, το 1997. Η ειδική υπηρεσία δίωξης εγκλήματος που είχε συσταθεί λίγα χρόνια νωρίτερα δεν μπορούσε να τα βγάλει εύκολα πέρα. Οι επιθέσεις σε δημόσια κτίρια και επιχειρήσεις συνεχίζονταν, καθώς οι σπείρες των εμπόρων ναρκωτικών, των εκβιαστών και των ζωοκλεφτών αποδεικνύονταν πολύ πιο δυνατές.
Τον Αύγουστο του 2000 σε μια στάνη
στο Μελιδόνι Μυλοποτάμου οι συγγενείς ενός υπόπτου για συμμετοχή σε
σπείρα «νονών» κράτησαν όμηρο επί οκτώ ώρες τον αναπληρωτή διοικητή του
Αστυνομικού Τμήματος Περάματος! Οργισμένος ο υπουργός Δημόσιας Τάξης
Μιχάλης Χρυσοχοϊδης αποφάσισε να στελεχώσει τις αστυνομικές υπηρεσίες
του νησιού με ειδικές δυνάμεις. Ο παράγοντας «εντοπιότητα» ελήφθη σοβαρά
υπόψη. Κανείς αστυνομικός, εκτός από τους βαθμοφόρους, δεν θα καταγόταν
από την Κρήτη. Στο νησί μετατέθηκαν ειδικοί φρουροί κυρίως από πόλεις
της Μακεδονίας. Μόνο τέσσερις ήταν Κρητικοί.
Κάπως έτσι ιδρύθηκαν τα Τμήματα Αστυνομικών Επιχειρήσεων. Για αρκετά χρόνια κατάφεραν να κρατήσουν σχετικά χαμηλά τους δείκτες της εγκληματικότητας. Όμως, με το πέρασμα του χρόνου η νέα υπηρεσία αποψιλώθηκε. Ήρθαν και οι καταγγελίες για κακομεταχείριση, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του 22χρονου Ηρακλή Μαραγκάκη, τον Δεκέμβριο του 2003 από ειδικούς φρουρούς και οι ντόπιοι ενώθηκαν ενάντια στον κοινό «εχθρό». Τα άλλοτε παντοδύναμα ΤΑΕ έψαχναν πλέον σε στάνες για κλεμμένα ζώα και έκαναν ελέγχους ρουτίνας σε διερχόμενα αυτοκίνητα, σε απόσταση ασφαλείας από τα χωριά του Μυλοποτάμου. Απέμειναν μόνο μερικοί «γραφικοί» να φωνάζουν για «ένα τσούρμο τεμπέληδες που καλόμαθαν με τις αγροτικές επιδοτήσεις, περιφέροντας από καφενείο σε καφενείο τα μαύρα πουκάμισα και τα όπλα».
Κάπως έτσι ιδρύθηκαν τα Τμήματα Αστυνομικών Επιχειρήσεων. Για αρκετά χρόνια κατάφεραν να κρατήσουν σχετικά χαμηλά τους δείκτες της εγκληματικότητας. Όμως, με το πέρασμα του χρόνου η νέα υπηρεσία αποψιλώθηκε. Ήρθαν και οι καταγγελίες για κακομεταχείριση, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του 22χρονου Ηρακλή Μαραγκάκη, τον Δεκέμβριο του 2003 από ειδικούς φρουρούς και οι ντόπιοι ενώθηκαν ενάντια στον κοινό «εχθρό». Τα άλλοτε παντοδύναμα ΤΑΕ έψαχναν πλέον σε στάνες για κλεμμένα ζώα και έκαναν ελέγχους ρουτίνας σε διερχόμενα αυτοκίνητα, σε απόσταση ασφαλείας από τα χωριά του Μυλοποτάμου. Απέμειναν μόνο μερικοί «γραφικοί» να φωνάζουν για «ένα τσούρμο τεμπέληδες που καλόμαθαν με τις αγροτικές επιδοτήσεις, περιφέροντας από καφενείο σε καφενείο τα μαύρα πουκάμισα και τα όπλα».
Το πρωί της 5ης Νοεμβρίου 2007 το
κονβόι των ειδικών δυνάμεων ανηφόριζε το δρόμο για τα Ζωνιανά, για να
ολοκληρώσει την επιχείρηση που έμεινε στη μέση τρεις ημέρες νωρίτερα,
όταν δύο εξαδέλφια είχαν εντοπιστεί να εμπορεύονται ναρκωτικά, κατά
μήκος της εθνικής οδού Ηρακλείου – Ρεθύμνου και ο ένας διέφυγε. Η
Αστυνομία του νησιού είχε ενδείξεις ότι η «μαφία του Μυλοποτάμου»
κρυβόταν και πίσω από τις πρόσφατες κλοπές μηχανημάτων αυτόματων
συναλλαγών και ληστείες τραπεζών.
Την ώρα που η αυτοκινητοπομπή πλησίαζε στα Ζωνιανά, κάποιοι κάτοικοι που είχαν ακροβολιστεί στο ύψωμα, με πανοραμική θέα στον φιδίσιο δρόμο λίγο πριν από την είσοδο του χωριού, άνοιξαν πυρ. Μια σφαίρα από αυτόματο «Καλάσνικοφ» τραυμάτισε σοβαρά στο κεφάλι τον 29χρονο Στάθη Λαζαρίδη. Άλλοι δύο συνάδελφοί του τραυματίστηκαν ελαφρά. Από εκείνη την ημέρα άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για τη ζωή του νεαρού αστυνομικού από το Τσοτύλι Κοζάνης. Δεν συνήλθε ποτέ και οι συνάδελφοί του τον αποχαιρέτησαν με τιμές ήρωα στην ιδιαίτερη πατρίδα του…
«Ίντα ’καναν μωρέ τα κοπέλια και τα τραβάτε φωτογραφίες; Φασίστες!». Ο 60άρης μαυροντυμένος Κρητικός με την βαριά προφορά και το σκαμμένο πρόσωπο τα έβαλε με τα τηλεοπτικά συνεργεία που περίμεναν το πρωί της 28ης Απριλίου 2009 στην είσοδο του Εφετείου Αθηνών το μεταγωγικό λεωφορείο με τους 42 κατηγορούμενους στην υπόθεση των Ζωνιανών. Το κτίριο είχε ζωστεί από δεκάδες αστυνομικούς, ακόμη και από την ΕΚΑΜ με κουκούλες και αυτόματα όπλα, έτοιμους για πόλεμο. Όμως οι συγγενείς που έφτασαν για συμπαράσταση από την Κρήτη δεν ήταν περισσότεροι από είκοσι. Κι όταν οι κατηγορούμενοι άρχισαν να βγαίνουν με χειροπέδες από την κλούβα, σε ασφυκτικό κλοιό αστυνομικών, όλοι αναρωτήθηκαν: «Μα αυτή είναι η διαβόητη μαφία των Ζωνιανών;».
Την ώρα που η αυτοκινητοπομπή πλησίαζε στα Ζωνιανά, κάποιοι κάτοικοι που είχαν ακροβολιστεί στο ύψωμα, με πανοραμική θέα στον φιδίσιο δρόμο λίγο πριν από την είσοδο του χωριού, άνοιξαν πυρ. Μια σφαίρα από αυτόματο «Καλάσνικοφ» τραυμάτισε σοβαρά στο κεφάλι τον 29χρονο Στάθη Λαζαρίδη. Άλλοι δύο συνάδελφοί του τραυματίστηκαν ελαφρά. Από εκείνη την ημέρα άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για τη ζωή του νεαρού αστυνομικού από το Τσοτύλι Κοζάνης. Δεν συνήλθε ποτέ και οι συνάδελφοί του τον αποχαιρέτησαν με τιμές ήρωα στην ιδιαίτερη πατρίδα του…
«Ίντα ’καναν μωρέ τα κοπέλια και τα τραβάτε φωτογραφίες; Φασίστες!». Ο 60άρης μαυροντυμένος Κρητικός με την βαριά προφορά και το σκαμμένο πρόσωπο τα έβαλε με τα τηλεοπτικά συνεργεία που περίμεναν το πρωί της 28ης Απριλίου 2009 στην είσοδο του Εφετείου Αθηνών το μεταγωγικό λεωφορείο με τους 42 κατηγορούμενους στην υπόθεση των Ζωνιανών. Το κτίριο είχε ζωστεί από δεκάδες αστυνομικούς, ακόμη και από την ΕΚΑΜ με κουκούλες και αυτόματα όπλα, έτοιμους για πόλεμο. Όμως οι συγγενείς που έφτασαν για συμπαράσταση από την Κρήτη δεν ήταν περισσότεροι από είκοσι. Κι όταν οι κατηγορούμενοι άρχισαν να βγαίνουν με χειροπέδες από την κλούβα, σε ασφυκτικό κλοιό αστυνομικών, όλοι αναρωτήθηκαν: «Μα αυτή είναι η διαβόητη μαφία των Ζωνιανών;».
Παιδιά τα περισσότερα, 20 και 25
χρόνων, ντυμένα ασορτί με την ηλικία τους, με τζιν και φούτερ, που είχαν
προλάβει να κάνουν 1-2 παιδιά ο καθένας. Το παραπεμπτικό βούλευμα, 192
σελίδων, ανέφερε μεταξύ άλλων για την ένοπλη επίθεση εναντίον των
αστυνομικών: «Όταν τα πρώτα αυτοκίνητα της αστυνομικής δυνάμεως έφθασαν
σε απόσταση 180 μέτρων από τις πρώτες οικίες, σε ευθεία γραμμή,
πυροβόλησαν επανειλημμένα κατά της αστυνομικής δύναμης με πολεμικά
τουφέκια, με πρόθεση θανατώσεως των 49 αστυνομικών και της δικαστικής
λειτουργού, τελούντες σε ήρεμη ψυχική κατάσταση».
Ως μάρτυρες – «κλειδιά» χαρακτηρίστηκαν ο νεαρός που του είχαν κλέψει το αυτοκίνητο και το κινητό τηλέφωνο, με το οποίο ένας από τους κατηγορούμενους παρενοχλούσε την αρραβωνιαστικιά του, οι υπάλληλοι αντιπροσωπείας αυτοκινήτων στο Ηράκλειο, όπου μέλη της μαφίας είχαν πουλήσει τα αυτοκίνητά τους, ζητώντας απόδειξη με ημερομηνία 5/11/2007, ώστε να φαίνεται ότι την ημέρα της επίθεσης δεν βρίσκονταν στα Ζωνιανά και ένας κάτοικος του Μυλοποτάμου, ο οποίος άκουσε ένα νεαρό να περπατάει νευρικά και να ρωτάει στο τηλέφωνο: «Σοβαρά; Τον φάγαμε; Πού το έμαθες;», εννοώντας προφανώς τον Στάθη Λαζαρίδη.
Ως μάρτυρες – «κλειδιά» χαρακτηρίστηκαν ο νεαρός που του είχαν κλέψει το αυτοκίνητο και το κινητό τηλέφωνο, με το οποίο ένας από τους κατηγορούμενους παρενοχλούσε την αρραβωνιαστικιά του, οι υπάλληλοι αντιπροσωπείας αυτοκινήτων στο Ηράκλειο, όπου μέλη της μαφίας είχαν πουλήσει τα αυτοκίνητά τους, ζητώντας απόδειξη με ημερομηνία 5/11/2007, ώστε να φαίνεται ότι την ημέρα της επίθεσης δεν βρίσκονταν στα Ζωνιανά και ένας κάτοικος του Μυλοποτάμου, ο οποίος άκουσε ένα νεαρό να περπατάει νευρικά και να ρωτάει στο τηλέφωνο: «Σοβαρά; Τον φάγαμε; Πού το έμαθες;», εννοώντας προφανώς τον Στάθη Λαζαρίδη.
«Τα μεγάλα ψάρια έμειναν έξω απ’
αυτή την ιστορία», έλεγαν στην πρεμιέρα της δίκης συνδικαλιστές
αστυνομικοί, αφήνοντας αιχμές για την επιχειρησιακή επάρκεια του
επικεφαλής της επιχείρησης, ο οποίος ήταν πλέον απόστρατος. «Είχαν όλο
το χρόνο να τα μαζέψουν και να φύγουν από το χωριό, αφού η επιχείρηση
έγινε τρεις ημέρες αργότερα…».
Το Τριμελές Εφετείο Πειραιά, μετά
από ακροαματική διαδικασία 13 μηνών, κήρυξε ενόχους 28 από τους
κατηγορούμενους για κλοπές, απόπειρες ληστειών, παραβάσεις του νόμου
περί ναρκωτικών, ενώ 13 από αυτούς κρίθηκαν ένοχοι και για συμμετοχή σε
εγκληματική οργάνωση και ένας για καλλιέργεια χασίς. Για την ενέδρα σε
βάρος των αστυνομικών δύο από τους έξι κατηγορούμενους κρίθηκαν ένοχοι
για απλή συνέργεια σε απόπειρες ανθρωποκτονιών ενώ οι υπόλοιποι, που
φέρονταν είτε ως φυσικοί είτε ως ηθικοί αυτουργοί, αθωώθηκαν. Ο Στάθης
Λαζαρίδης δεν βρήκε δικαίωση… Τον Απρίλιο του 2013 η απόφαση του
δευτεροβάθμιου δικαστηρίου έστειλε οριστικά στη φυλακή 16 άτομα, δώδεκα
από τα οποία είχαν καταδικαστεί με αναστολή.
Τον Σεπτέμβριο του 2017 έγιναν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου που ανεγέρθηκε στη γενέτειρα του Στάθη Λαζαρίδη, το Τσοτύλι Κοζάνης, μετά από πρωτοβουλία του Ομίλου Φίλων Ελληνικής Αστυνομίας και της τοπικής ένωσης αστυνομικών, ενώ σχεδόν δύο χρόνια αργότερα ο δρόμος δίπλα στο αστυνομικό μέγαρο Χανίων μετονομάστηκε σε οδό «Στάθη Λαζαρίδη». Στην ολοκλήρωση της σεμνής τελετής το πλήθος ξέσπασε σε χειροκροτήματα, ενώ η σύζυγος και η κόρη του πήραν την ελληνική σημαία με την οποία ήταν καλυμμένη η πινακίδα.
Τον Σεπτέμβριο του 2017 έγιναν τα αποκαλυπτήρια του μνημείου που ανεγέρθηκε στη γενέτειρα του Στάθη Λαζαρίδη, το Τσοτύλι Κοζάνης, μετά από πρωτοβουλία του Ομίλου Φίλων Ελληνικής Αστυνομίας και της τοπικής ένωσης αστυνομικών, ενώ σχεδόν δύο χρόνια αργότερα ο δρόμος δίπλα στο αστυνομικό μέγαρο Χανίων μετονομάστηκε σε οδό «Στάθη Λαζαρίδη». Στην ολοκλήρωση της σεμνής τελετής το πλήθος ξέσπασε σε χειροκροτήματα, ενώ η σύζυγος και η κόρη του πήραν την ελληνική σημαία με την οποία ήταν καλυμμένη η πινακίδα.
Νίκος Τσέφλιος
