Από τον ζωγραφικό διάκοσμο των αρχοντικών (18ος-19ος αι.)στην σύγχρονη προσωπική λαϊκή ζωγραφική του Κωνσταντίνου Τσανασίδη
Με αντικείμενο μελέτης τη λαϊκή ζωγραφική και μέσω της λαογραφικής προσέγγισης της εργοβιογραφίας του λαϊκού ζωγράφου Κωνσταντίνου Τσανασίδη στη Σιάτιστα Κοζάνης, η πολιτισμική συνέχεια αντιμετωπίζεται ως μια αέναη δημιουργική διαδικασία.
Mέσα από μία αναδρομή στην ιστορία, την αρχιτεκτονική και τον ζω- γραφικό διάκοσμο των Αρχοντικών της Σιάτιστας, ο αναγνώστης μεταφέρεται στο παρόν της λαϊκής ζωγραφικής με ενδελεχή περιγραφή και ανάλυση του ζωγραφικού έργου του σύγχρονου λαϊκού δημιουργού. Ο Κωνσταντίνος Τσανασίδης με την αφήγηση ζωής του, διευκολύνει τον με- λετητή και θεατή του έργου του να κατανοήσει το συγκεκριμένο πολιτικοοικονομικό και ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο δράσης του. Αυτό το πλαίσιο, αφού το προσλαμβάνει πρώτα ο ίδιος, το αξιοποιεί έπειταως λαϊκός ζωγράφος για να το εκφράσει και να το αποδώσει με την τέχνη του.
Τα ζωγραφικά έργα του διαθέτουν έναν απόλυτα προσωπικό τόνο κυρίως στον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύει τον κόσμο και συσχετίζει την απεικόνιση της φυσικής, κοινωνικής και σύγχρονης πραγματικότητας με τα σύμβολα. Ο λαϊκός ζωγράφος χρησιμοποιεί τη ζωγραφική του «λαϊκή» δεξιοτε- χνία για να μορφοποιήσει εικαστικά τους εσωτερικούς δεσμούς της προνεωτερικής κοινότητας με μια πληθώρα αφηγηματικών παραστάσεων, άλλοτε ρεαλιστικά και άλλοτε λυρικά και ποιητικά για να εκφράσει την πρoσωπική του ερμηνεία του κόσμου και να μεταφερθεί ο ίδιος και ο θεατ ής των έργων του στην προνεωτερική εποχή με σκοπό να την εξιδανικεύσουν αμφότεροι.
Τελικά, αποδεικνύεται ότι με την ζωγραφική του τέχνη, εξιδανι- κεύοντας και συνεχίζοντας την παράδοση, θα μπορούσε ίσως να θεωρηθεί ως μια μορφή ενεργητικής επιβίωσης – συνέχειας της παράδοσης . «Το βιβλίο είναι σημαντικό γιατί, ως λαογραφική μελέτη, στρέφεται προς την εξέταση των φορέων μιας σιωπηλής, και θεωρούμενης ακίνητης, συλλογικότητας, του λαού. Καταδεικνύει ότι ο λαϊκός πολιτισμός μπορεί να ακολουθεί και να εκφράζει την κοινωνική αλλαγή, ανήκει στο παρόν και συσχετίζεται με την παραδοσιακότητα που έχει ο καθένας [...].
Προτείνει ένα νέο πλαίσιο προσέγγισης μιας σύγχρονης τοπικής κοινωνίας με το παρελθόν και τον πολιτισμό της σε μια εποχή που οι πολιτικές γύρω από τον πολιτισμό υποστηρίζουν μία ολοένα πιο φολκλοριστική, ιδεολογικοποιημένη χρήση του.» Απόσπασμα από τον πρόλογο της Μαριάνθης Καπλάνογλου, Αν. Καθηγήτρια Λαογραφίας, ΕΚΠΑ
Ο Χρήστος Τσανασίδης κατάγεται από τη Σιάτιστα Κοζάνης.
ει και εργάζεται στην Αθήνα. Σπούδασε στο Παιδαγω- γικό Τμήμα Δημοτικής Ε κπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και μιλάει πέντε ξένες γλώσσες. Έχοντας ολοκληρώσει τις μεταπτυχιακές του σπουδές στη Λαογραφία και τον Λαϊκό Πολιτισμό του Τμήματος Φιλολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, συνεχίζει τις λαογρα- φικές σπουδές του ως υπο ψήφιος διδάκτωρ της Λαογραφίας στο Δημο- κρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Όταν ξεκίνησε να εργάζεται, επένδυσε στη διεύρυνση των πνευματικών του ορι- ζόντων μέσω των ταξιδιών.
Η ταξιδιωτική μέχρι τώρα εμπειρία του σε όλη την Ευρώπη και την Ασία, καθώς και η πα- ραμονή του σε χώρα της Δυτικής Ευρώπης, τον βοήθησαν να μελετήσει την ιστορία, την παράδοση, τον πολιτισμό και τη δομή των κοινωνιών αγροτικών, προαστικών και απόλυτα αστικών και να προχωρήσει στην εκπόνηση και υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμά- των για μαθητές στην Πρωτοβάθμια Εκ- παίδευση.
Μετά την πρώτη συγγραφική δουλειά του, με τίτλο Και όμως… οι τοίχοι μιλάνε! όπου επιχειρεί την περιγραφή και την κοινωνικοϊστορική α νά λυση του ζωγραφικού διάκοσμου (των τοιχογραφιών) σε Αρχοντικό της Σιάτιστας, η λαϊκή διακοσμητική ζωγρα- φική των Αρχοντικών και τα έργα των σύγχρονων λαϊκών ζωγράφων βρίσκονται στο επίκεντρο των λαογραφι- κών ενδιαφερόντων του.
