Με τον όρο ελεγείο στην αρχαία ελληνική γραμματεία περιγραφόταν κάθε θρησκευτικό ποίημα που αναπτυσσόταν σε δίστιχα. Αργότερα απέκτησε πιο ευρεία έννοια και εξέφραζε, είτε τα συναισθήματα των αρχαίων Ελλήνων για τους θεούς, αισθήματα θριάμβου, λύπης, αγάπης.
Έτσι χαρακτηρίζονται και τα μικρά ποιηματάκια που είναι γραμμένα στην βάση των τζαμλικιών (βιτρώ) που έφραζαν τους φεγγίτες του ηλιακού του Αρχοντικού Νεραντζόπουλου – Χατζηγιαννίδη.
Στον φεγγίτη της φωτογραφίας μας (Κ. Ώττα) στο μέσον της βάσης διακρίνεται ένα από τα ελεγειακά που αφιερώθηκαν για τον κτήτωρα του αρχοντικού.
Σε μεγαλύτερη φωτογραφία εύκολα διαβάζουμε το κείμενο. Η ημερομηνία είναι η 10η Σεπτεμβρίου του 1755. Το ίδιο έτος αναγράφεται σε κάθε φεγγίτη. Εδώ υπογράφει ο μαΐστωρ (δάσκαλος) Μόσχος ο ιερεύς.
Ο λόγος που η σημερινή μου δημοσίευση αφορά τα ελεγειακά του Αρχοντικού Νεραντζόπουλου - Χατζηγιαννίδη είναι πως ενός εξ αυτών, στιχουργός είναι ο λόγιος Μιχαήλ Παπαγεωργίου. Ο συγγραφέας του πρώτου νέου εγχειριδίου του ελληνικού αλφαβήτου. Αφορμή η 9η Φεβρουαρίου, η Παγκόσμια Μέρα της Ελληνικής Γλώσσας.
Δυστυχώς δεν κατάφερα να εντοπίσω στις φωτογραφίες της Νίκης κάποια με αυτόν τον φεγγίτη. Ελπίζω να μην έχει καταστραφεί.
Όμως στο βιβλίο του Νίκου Μουτσόπουλου «Τα αρχοντικά της Σιάτιστας», έχει αποτυπωθεί το τμήμα του φεγγίτη με το ελεγειακό.
"Νυν Θεός υψιμέδων πανδωρον επόρσυνεν οίκον
χάρμασιν αγλαϊας Πανδώρης ει πιθόν ώσπερ."
"Εξ ου νωλιμέως ου δώρα δολοφροσυνάων
αλλά γε των χαρίτων προΐενται εν Σιατίστη"
