Τελευταια Νεα

6/trending/recent
Type Here to Get Search Results !

Σιάτιστα: Ιερός Ναός προς τιμήν των Γενεθλίων Ιωάννου του Προδρόμου

Ο ναός τιμά το γενέθλιο του Ιωάννη Προδρόμου και εκτιμάται ότι ανοικοδομήθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική, χωρίς εξωτερικά να παρουσιάζει κάποιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό. 

Το εσωτερικό του όμως με τις γύψινες διακοσμήσεις στους τοίχους και τα ξύλινα ζωγραφιστά ταβάνια θυμίζει τη διακόσμηση των Αρχοντικών της Σιάτιστας και, σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Σ. Κίσσα, δεν υπάρχει αντιπροσωπευτικότερο μνημείο στον ελλαδικό χώρο, που να δείχνει όχι μόνο την εισαγωγή της ευρωπαϊκής ζωγραφικής, αλλά και την αποδοχή της από την ελληνική κοινωνία[1]. 

Πίσω από την εικόνα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου σώζεται επιγραφή που δείχνει πως η εικόνα ιστορήθηκε το 1784 με δαπάνη της συντεχνίας των παπουτσήδων, ενώ στο μέσον της οροφής του ναού κρέμεται ορειχάλκινος πολυέλαιος, δώρο του απόδημου από το 1759 στη Βιέννη Δημητρίου Ψαρά, του οποίου πατρίδα ήταν η Σιάτιστα[2]. Τα δυο αυτά αφιερώματα είναι και δηλωτικά των οικονομικών τάξεων που διαμορφώθηκαν το 18ο αιώνα στη Σιάτιστα. Από τη μια μεριά αυτοί που έμειναν στην πατρίδα και ανέπτυξαν μεταξύ άλλων και σημαντική βιοτεχνία υποδημάτων -τα γαλλικά αρχεία των μέσων του 19ου αιώνα καταγράφουν δέκα εργαστήρια υποδημάτων στην πόλη της Σιάτιστας[3]- και από την άλλη εκείνοι που ξενιτεύτηκαν και έγιναν οι έμποροι της Μεσευρώπης, οι οποίοι έχτισαν στην πατρίδα τα αρχοντικά, στόλισαν τις εκκλησιές μας, φρόντισαν για την Παιδεία της γενέτειρας και όχι μόνο.
Ο τοιχογραφικός διάκοσμος του ναού έγινε σε διάφορες φάσεις και από διάφορους ζωγράφους. Συγκεκριμένα στη διακόσμηση της ανώτερης ζώνης του βόρειου και νότιου τοίχου, στο βόρειο και νότιο τμήμα του δυτικού τοίχου που χωρίζει τον κυρίως ναό από το χώρο του γυναικωνίτη καθώς και στα κεφάλια των αγγέλων που πλαισιώνουν τις μορφές των ολόσωμων αγίων στην κάτω ζώνη παρατηρούνται ομοιότητες ως προς την τεχνοτροπία, στο πλάσιμο των ανθρώπινων μορφών, στην απόδοση των τοπίων και στην αναλογία της χρωματικής κλίμακας με τις τοιχογραφίες του δωματίου του Αρχοντικού Χατζημιχαήλ με το όνομα ΠΑΝΘΕΟΝ[4], η οποία έγινε από τον Ευθύμιο εκ Παλαιών Πατρών, ενώ στο χώρο του ιερού ζωγράφισε ο σιατιστινός Χριστόδουλος Ζωγράφος. Η Πλατυτέρα, οι τέσσερις Ευαγγελιστές, οι Τρεις Ιεράρχες, ο Επιτάφιος Θρήνος και ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος είναι δικά του έργα. Στο Χριστόδουλο Ζωγράφο αποδίδονται ο Άγιος Αντώνιος σε μουσαμά στο νότιο τοίχο, ο Παντοκράτορας στην οροφή και το παραπέτασμα της ωραίας πύλης[5].

Το τέμπλο του ναού είναι ξυλόγλυπτο. Τόσο η τεχνική του τέμπλου όσο και τα επί μέρους διακοσμητικά θέματα και η τοποθέτησή τους σε συγκεκριμένες θέσεις έχουν το εντελώς αντίστοιχό τους στο τέμπλο του Προφήτη Ηλία[6], αλλά χωρίς χρονολογία και επιχρύσωση.

Εξωτερικά ο ναός έχει δύο υπόστεγα, βόρεια και νότια αντίστοιχα, ενώ είχε και κελιά, τα οποία γκρεμίστηκαν γύρω στο 1935, τότε που με δωρεά του Χ. Μέγα το προαύλιο του ναού ευπρεπίστηκε, φυτεύτηκαν δένδρα και έγινε ο αυλόγυρος του ναού[7]. Με την ΥΑ 24946/26-8-1967 (ΦΕΚ 606/Β/3-10-1967) ο Ι. Ναός Αγίου Ιωάννου Προδρόμου στη Σιάτιστα χαρακτηρίστηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο.


-------------------------
 [1]Σωτήριος Κίσσας, Οι εκκλησίες στη Σιάτιστα, εισήγηση στο 1ο αναπτυξιακό συνέδριο του Δήμου Σιάτιστας τον Αύγουστο του 1994 με θέμα: Η Σιάτιστα μπροστά στο 2000, σελ.41.

[2]Πληροφορίες για το Δημήτριο Ψαρά υπάρχουν στο βιβλίο του Λαΐου Γεωργίου, Η Σιάτιστα και οι εμπορικοί οίκοι Χατζημιχαήλ και Μανούση (17ος-19ος αι.).

[3]Βακαλόπουλος Κων/νος, Πολιτική, κοινωνική και οικονομική δομή του Πασαλικίου Μοναστηρίου στα μέσα του 19ου αιώνα, δημοσίευμα στο περιοδικό ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ, τόμος 21ος, Θεσσαλονίκη 1981.

[4]Ζωή Γοδόση, Με αφορμή τις τοιχογραφίες του Ιερού ναού του Ιωάννη Προδρόμου, σελ. 71-72.

[5]ό.π., σελ. 72-73.

[6]Κ. Θεοχαρίδου, Ο Προφήτης Ηλίας στη Σιάτιστα, Οι εκκλησίες της Ελλάδος μετά την Άλωση, σελ.58.

[7]Σιατιστινά πρόσωπα, Χ. Ν. Μέγας, «Η ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ», φύλλο της 9ης-2-1936.


ΠΗΓΗ
Καλλιόπης Μπόντα-Ντουμανάκη, Από την Πολιτιστική Κληρονομιά της Σιάτιστας: ΙΙ. Εκκλησίες-Αρχοντικά-Δημόσια κτήρια.



siatistanews.gr - Siatista-Info

Top Post Ad

Below Post Ad

https://news.google.com/publications/CAAqBwgKMKTBmwsw6MuzAw?hl=el&gl=GR&ceid=GR%3Ael