Εγκύκλιος «Επί τη Εορτή της Πεντηκοστής» του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης κ. κ. Παύλου

 

ΕΓ Κ Υ Κ Λ Ι Ο Σ

ΕΠΙ ΤΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ

«Πεντηκοστήν ἑορτάζομεν

καί Πνεύματος ἐπιδημίαν»

Ἀδελφοί μου,

Ἡ ἑορτή τῆς Πεντηκοστῆς εἶναι μία μεγάλη καί κορυφαία ἑορτή. Εἶναι ἡ γενέθλιος ἡμέρα τῆς Ἐκκλησίας μας. Τήν ἡμέρα αὐτή μέ τήν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος συγκροτηθήκαμε ὅλοι μας σέ Ἐκκλησία, ἁρμοσθήκαμε στό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τήν Ἐκκλησίαν Του.

Πεντηκοστήν ἑορτάζομεν καί Πνεύματος ἐπιδημίαν. Ἑορτάζομε τήν κάθοδο καί ἐπιδημία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γιά τό ὁποῖο μιλώντας ὁ Χριστός λίγο πρίν τήν Ἀνάληψή Του, ἔλεγε στούς μαθητές Του: «Σᾶς συμφέρει νά φύγω ἐγώ, διότι ἐάν δέν φύγω δέν θά ἔλθει τό Πνεῦμα τό Ἅγιον. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον θά Σᾶς ὁδηγήσει εἰς πᾶσαν τήν ἀλήθειαν».

Μοιάζει αὐτή ἡ ἑορτή σάν μιά ψηλή κορυφή, εἰς τήν ὁποίαν ἀνεβασμένοι μποροῦμε νά δοῦμε ὅλο τό ἔργο τῆς Θείας οἰκονομίας μέ τό ὁποῖο ὁ Τριαδικός Θεός ἔσωσε τόν ἄνθρωπο. Ὑπάρχει δέ μιά ἄμεση σχέση ἀνάμεσα στήν προλαβοῦσα ἑορτή τῆς Ἀναλήψεως καί στήν σημερινή ἑορτή τῆς Πεντηκοστῆς.

Ὁ Χριστός μέ τήν Ἀνάληψή Του ὁλοκλήρωσε καί τελείωσε τό ἔργον τῆς σωτηρίας μας. Ἡ Ἀνάληψη εἶναι ἡ τελευταία πράξη τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστός, ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, τό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση μας, τήν ἕνωσε στό πρόσωπό Του μέ τήν θεία Του φύση καί τήν ἐθεράπευσε. Πάνω στόν Σταυρό κετέκρινε τήν δική μας ἁμαρτία στήν δική Του σάρκα. Κατέβηκε μέ τόν θάνατό Του στόν  Ἅδη καί μᾶς ἐλευθέρωσε μέ τήν Ἀνάστασή Του ἀπό τόν θάνατό μας καί μέ τήν Ἀνάληψή Του ἐπανέφερε τήν ἀνθρώπινη φύση μας ὅπου ἦταν προηγουμένως, στήν κοινωνία δηλαδή τῆς Ἁγίας Τριάδος. Μᾶς προσέλαβε ἀπό τήν πτώση καί τόν θάνατό μας καί μᾶς κατέστησε συγκατοίκους τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Μένει μιά τελευταία πράξη. Πῶς τό κάθε συγκεκριμένο πρόσωπο, ὁ κάθε συγκεκριμένος ἄνθρωπος, θά  οἰκειοποιηθεῖ τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Πῶς ὁ ἀνθρωπος θά ἐνδυθεῖ τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό ἀκριβῶς εἶναι τό ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δι’ αὐτό καί τό Ἅγιο Πνεῦμα κατερχόμενο χωρίζεται σέ πύρινες γλῶσσες καί ἡ κάθε μία ἀπό αὐτές κάθεται είς τήν κεφαλή κάθε συγκεκριμένου Μαθητοῦ καί τόν ἐνδύει μέ τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ. Τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ, λοιπόν, θεραπεύει καί θεώνει τήν ἀνθρώπινη φύση μας καί τό Ἅγιο Πνεῦμα προσφέρει καί ἐνδύει τόν κάθε συγκεκριμένο ἄνθρωπο μέ τήν θεωμένη ἀνθρώπινη φύση. Τό βλέπουμε αὐτό καθαρά καί στήν συνύπαρξη τῶν δύο μεγάλων μυστηρίων τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος καί τοῦ Ἱεροῦ Χρίσματος. Μέ τό Ἅγιο Βάπτισμα μπολιάζεται ὁ κάθε ἄνθρωπος στό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί μέ τό Χρῖσμα, πού τελεῖται ἀμέσως μετά, τό ὁποῖο ἀποτελεῖ τήν προσωπική Πεντηκοστή τοῦ κάθε βαπτιζομένου, λαμβάνει τό Ἅγιον Πνεῦμα. Γι’ αὐτό καί ὁ ἱερέας σφραγίζοντας μέ τό Ἅγιο Μῦρο στά κυριώτερα σημεῖα τοῦ σώματός του τόν νεοβαπτισθέντα, ἐπιλέγει: «σφραγίς, δωρεᾶς Πνεύματος Ἁγίου».

Μέ ἕνα σύντομο τροπάριο, μέ πέντε κυριολεκτικά ρήματα ἡ Ἐκκλησία μας περιγράφει συνοπτικά ὅλο αὐτό τό σχέδιο τῆς σωτηρίας μας: «Ἐτέχθης ὡς αὐτός ἠθέλησας, ἐφάνης ὡς αὐτός ἠβουλήθης, ἔπαθες σαρκί Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, ἀνέστης ἐκ νεκρῶν πατήσας τόν θάνατον, ἀνελήφθης ἐν δόξη, ὁ τά σύμπαντα πληρῶν, καί ἀπέστειλας ἡμῖν Πνεῦμα Θεῖον, τοῦ ἀνυμνεῖν καί δοξάζειν σου τήν Θεότητα». Σάρκωση, φανέρωση τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ στόν Ἰορδάνη, Σταυρός, Ἀνάσταση, Ἀνάληψη εἶναι οἱ πράξεις τοῦ Χριστοῦ, ἡ Πεντηκοστή τό ἔργο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Τί σημαίνει ὅμως ὅτι τό Πνεῦμα τό Ἅγιο ἀφορᾶ τό κάθε ἀνθρώπινο πρόσωπο; Σημαίνει ὅτι στό ἔργο τῆς σωτηρίας μας ὁ Τριαδικός Θεός μας πάλιν σέβεται τήν ἐλευθερία μας. Θεράπευσε καί θέωσε τήν κοινή ἀνθρώπινη φύση μας, ἀλλά ἀφήνει τήν ἐλευθερία στόν κάθε ἄνθρωπο νά δεχθεῖ ἤ νά ἀπορρίψει ἀπό τήν ζωή του τό Πνεῦμα τό Ἅγιο.

Τό Ἅγιο Πνεῦμα συγκροτεῖ τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας, μᾶς ἁρμόζει ὅλους μας στό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Τό Ἅγιο Πνεῦμα τελεῖ ὅλα τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας. Μέ τή Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἁγιάζεται τό νερό τοῦ Βαπτίσματος, ἡ ἴδια Χάρη προσφέρεται μέ τό μυστήριο τοῦ Χρίσματος, τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐπικαλούμεθα νά ἔλθει σέ μᾶς καί στά δῶρα πού προσφέρουμε στήν Θεία Λειτουργία καί νά κάνει τό ψωμί καί τό κρασί, Σῶμα καί Αἶμα τοῦ Χριστοῦ. Τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐπικαλεῖται ὁ ἱερέας στό Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως, γιά νά καθαρίσει τήν συνείδησή μας ἀπό τῶν νεκρῶν ἔργων. Ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μᾶς στεφανώνει στό Μυστήριο τοῦ Γάμου μας. Τήν Θεία Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τήν πάντοτε τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα καί τἀ ἐλλείποντα ἀναπληροῦσα, ἐπικαλούμεθα στό Μυστήριο τῆς Χειροτονίας τῶν κληρικῶν μας, γιά νά τούς καταστήσει λειτουργούς τῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας μας καί ποιμένας τοῦ λαοῦ Του.

Στό Πνεῦμα τό Ἅγιο προσευχώμεθα μέ τήν προσευχή πού ἀπό σήμερα βρίσκεται στήν ἀρχή ὅλων τῶν προσευχῶν μας: «Βασιλεῦ οὐράνιε, Παράκλητε, τό Πνεῦμα τῆς ἀληθείας, ὁ πανταχοῦ παρών καί τά πάντα πληρῶν, ὁ θησαυρός τῶν ἀγαθῶν καί ζωῆς χηρηγός, ἐλθέ καί σήνωσον ἐν ἡμῖν καί καθάρισον ἡμᾶς ἀπό πάσης κηλῖδος καί σῶσον ἀγαθέ τάς ψυχάς ἡμῶν»  Αὐτή εἶναι ἡ ἐναγώνια εὐχή στό Ἅγιον Πνεῦμα: «ἐλθέ καί σκήνωσον ἐν ἡμῖν». Νά ἔλθει καί νά σκηνώσει γιά πάντα μέσα μας.

Τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐρχόμενο σέ μᾶς, μᾶς δωρίζει τούς καρπούς του. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς ἐξηγεῖ ὅτι καρποί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ ἀγάπη, ἡ χαρά, ἡ εἰρήνη, ἡ μακροθυμία, ἡ χρηστότητα, ἡ ἀγαθωσύνη, ἡ πίστη, ἡ πραότητα, ἡ ἐγκράτεια. Μέ ἄλλα λόγια, ὅλα ἐκεῖνα πού χρειαζόμαστε γιά νά εἶναι εὐλογημένη ἡ ζωή μας. Ταυτόχρονα μποροῦμε νά καταλάβουμε γιατί σήμερα εἴμαστε δυστυχισμένοι. Γιατί μᾶς λείπει ἡ ἀγάπη, ἡ χαρά, ἡ καλωσύνη. Γιατί ὅλα αὐτά εἶναι καρποί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καί ὅταν τό Ἅγιο Πνεῦμα ἀπουσιάζει ἀπό τήν ζωή μας, ζοῦμε μέσα στήν δυστυχία. Ὁ Προφήτης Δαβίδ μέ πόνο παρακαλεῖ τόν Θεό:  «καρδίαν καθαράν κτῖσον ἐν ἐμοί ὁ Θεός καί Πνεῦμα εὐθές ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου» καί ἱκετεύει: «Τό Πνεῦμα σου τό Ἅγιον μή ἀντανέλης ἀπ’ ἐμοῦ».

Ἀδελφοί μου,

Μόνον ζώντας μέσα στήν Ἐκκλησία καί μετέχοντας στήν ζωή της, μποροῦμε νά ἀποκτήσουμε τό Ἅγιον Πνεῦμα, τοῦ ὁποίου ἡ ἀπόκτηση, ὅπως μᾶς διδάσκει ὁ Ἅγιος Σεραφείμ τοῦ Σαρώφ, εἶναι ὁ μόνος πραγματικός σκοπός τῆς ζωῆς μας. Ἄς ἀνοίξουμε ταπεινά λοιπόν τήν καρδιά μας, γιά νά δεχθοῦμε τήν χάρη καί τόν φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, προκειμένου νά μᾶς ὁδηγεῖ εἰς πᾶσαν τήν ἀλήθειαν.

Εὐχόμενος ἐν ἀγάπη

Ὁ Ἐπίσκοπός Σας

ὁ Σισανίου καί Σιατίστης Παῦλος

Ἐνορία Ἁγίου Νικολάου Σιάτιστας